2025’e Damga Vuran İktisat Bahisleri: Rekorlar, Düşüşler, Dünya Piyasalarını Kasıp Kavuran Kararlar…

2025 yılı, global piyasalar için ‘Büyük Ayrışma ve Volatilite Yılı’ olarak tarihe geçti. Finansal hafızalara kazınan 2025 yeni rekorlara da şahitlik etti. Yılın başından itibaren piyasa ayrışması göze çarptı. Hiç elbet Donald Trump’ın Beyaz Saray’daki ikinci devrine başlamasıyla devreye giren agresif iktisat siyasetleri dünya piyasalarını kasıp kavuran en büyük etken oldu.

Özellikle Trump’ın başlattığı ticaret savaşları ülkeleri derinden etkiledi. Getirilen yeni gümrük vergileri üresel tedarik zincirlerinde zelzeleye neden oldu. Bu şok dalgası, piyasada sert fiyatlamalara yol açtı.

Peki 2025’te tam olarak ne oldu? İşte yıla damgasını vuran manşetler…

2025’in piyasalarda sarsıntı tesiri yaratan kararları ABD Başkanı Donald Trump’tan geldi. Trump, Nisan 2025’te ülkelere yeni gümrük vergisi oranlarını açıkladı ve dünyada adeta kıyamet koptu. Elbette bu karar, altın ve kripto paralarda da zelzele tesiri yarattı.

Trump idaresinin Çin menşeli eserlere uyguladığı yüzde 60’a varan ek gümrük vergileri, global tedarik zincirini 2020 pandemisinden sonraki en büyük kaosa sürükledi. Yalnızca Çin değil, Avrupa ve Meksika eserlerine getirilen yüzde 10 ile yüzde 20 bandındaki vergiler ise ülkeler tarafından reaksiyonla karşılandı ve ‘Kabul edilemez’ bulundu.

ABD’de enflasyonun tekrar hortlaması kaygısıyla ABD Merkez Bankası (Fed) faiz indirimlerinde frene bastı. Piyasalarda yıl uzunluğu ‘Şahin Fed’ fiyatlaması konuşuldu.

Nisan 2025’te ABD Başkanı Trump’ın gümrük vergisi kararının akabinde Avrupa ve Asya borsaları 2023 yılından bu yana en düşük düzeyini gördü. Trump, “Bence her şey çok uygun gidiyor. Piyasalar patlayacak, borsa patlayacak” sözleri 2025 yılında adeta can buldu. O denli ki BBC analistleri yaşananları “Kan gölü olarak” nitelendirdi.

Trump’ın vergi kararının çabucak akabinde Alman Birleşik Borsa Endeksi (DAX), yüzde 10 düşüş yaşadı. Fransa’nın Cac40 endeksi yüzde 7 geriledi.

Londra borsası yüzde 6’ya yakın düştü. Amsterdam ve Oslo’da yüzde 5’ten fazla; Milano’da yüzde 3’ten fazla düşüş yaşandı.

2025, kripto paralar açısından hayli kıymetli bir yıl oldu. Kripto paraların kurumsallaştığı ve devlet stratejisi haline geldiği bu yıl, Bitcoin tarihi bir rekora imza attı ve 125 bin dolara yaklaştı.

Bitcoin’in hakimiyetinin tepeye ulaştığı bu süreçten sonra, Ethereum ve Solana yılın ikinci yarısında sert yükselişler yaşadı ve akabinde kar düşüşleri görüldü.

Altın her vakit ‘güvenli liman’ olarak anılırken 2025 yılında da yatırımcısını şaşırtmadı. Tarihi rekorları kıran altın, yatırımcısının yüzünü güldürdü. Küresel belirsizlik ve ticaret savaşları nedeniyle ons altın, yıl içinde 3 bin dolar düzeylerini zorladı. 

 tüm vakitlerin en yüksek düzeylerini gördü.Yıl boyunca tarihi tepelerini test eden altının yeni bir rakibi doğdu: Gümüş.

Güneş panellerine yapılan yatırım ve endüstride gümüşe olan talep, gümüşü agresif bir getiri aracına çevirdi. Ons gümüş kasım ayının sonlarında 60 dolara yaklaşarak tarihi düzeyine ulaştı. Analistler gümüşün ‘önemli kazandıran yeni yatırım aracı’ olduğunu belirterek yılın şampiyonu ilan etti. 

Öte yandan gram altın dolar/TL’deki üst istikametli hareket ve ons altının dorukları nedeniyle Türkiye’de rekor kırdı. 2025 altının yılı olurken Kapalıçarşı ile bankalar ortası kur makası yılın makul devirlerinde rekor düzeye açıldı. Gram altın 6 bin TL’ye; çeyrek altın ise 10 bin TL’ye merdiven dayadı.

ABD’nin tarifeleri ve Avrupa ekonomisindeki sakinlik döviz piyasalarındaki savaşı yine başlattı. Euro, yılın büyük kısmında Avrupa endüstrisindeki sakinlik nedeniyle baskı altındaydı. 

Döviz piyasasındaki denklemi ABD’nin tarifeleri ve Avrupa ekonomisindeki durgunluk bozdu. Ancak Kasım ayındaki ticaret ateşkesinin çabucak akabinde Euro’nun nefes alması için alan açıldı. sonrası Euro bir ölçü nefes aldı. Dolar ise 20 yılın doruğunu test etti.