Yeni Araştırma: Tuvalete Çıkma Rutininiz Sağlığınızı Ele Veriyor

Temmuz 2024’te yayımlanan çalışma, bağırsak alışkanlıklarının yalnızca sindirim sistemiyle sınırlı olmadığını, karaciğer fonksiyonlarından kan biyokimyasına kadar pek çok alanı etkilediğini gösterdi. Araştırma ekibi, sağlıklı kabul edilen katılımcıların büyük bölümünün günde 1-2 kez tuvalete çıktığını belirledi. Bu aralık ‘Goldilocks bölgesi’ olarak tanımlandı; yani ne fazla ne de az olan ideal düzen.

Bilim insanları, normal aralığın dışına çıkanlarda dikkat çekici sağlık işaretleri buldu. Dört veya daha fazla sulu dışkılayan katılımcıların dışkılarında üst gastrointestinal bölgede bulunması gereken bakterilere rastlandı. Bu grubun kan testlerinde karaciğer hasarıyla ilişkilendirilen biyobelirteçlerin arttığı görüldü. 

Haftada bir veya iki kez tuvalete çıkan kişilerde ise protein fermentasyonuna bağlı toksinlerin yükseldiği tespit edildi.

Araştırma, kabızlık grubunda yer alan kişilerin dışkılarında protein fermentasyonuna bağlı bileşiklerin arttığını ortaya koydu. Bunlardan biri olan ‘indoksil-sülfat’ isimli toksik metabolit, böbrek fonksiyonlarını olumsuz etkileyen bir madde olarak dikkat çekti. 

Uzmanlara göre bağırsakta uzun süre kalan dışkı, lif fermente eden yararlı bakterilerin tükenmesine ve ekosistemin protein parçalamaya yönelmesine neden oluyor. Ortaya çıkan yan ürünler ise kan dolaşımına karışarak böbrek ve karaciğer gibi organları etkileyebiliyor.

2025 yılında Almanya’da yapılan ve yayın öncesi değerlendirme aşamasında olan ayrı bir araştırma, bağırsak mikrobiyotasının yaşam tarzına şaşırtıcı derecede hızlı yanıt verdiğini ortaya koydu. 

Araştırmada hareketsiz yetişkinler haftada iki veya üç kez direnç antrenmanına başladı. Sadece sekiz hafta içinde bağırsak bakterilerinin dağılımında belirgin değişiklikler görüldü. En çok güç kazanan katılımcıların mikrobiyal çeşitliliğinin en hızlı şekilde arttığı belirlendi.

Bulgular, bağırsak düzeninin yalnızca genetik ya da kronik sağlık faktörlerine bağlı olmadığını, düzenli hareket ve beslenme değişiklikleriyle kısa sürede iyileştirilebileceğini gösteriyor. Lif açısından zengin beslenme, yüksek su tüketimi ve orta düzeyde egzersiz, günde 1-2 kez tuvalete çıkma aralığına ulaşmanın temel belirleyicileri arasında.