Barajlardaki Doluluk Oranı %1’in Altına Düşen Bursa’da Ova Çöküntüsü Tehlikesi Var

Bursa’nın Yıldırım, Nilüfer, Osmangazi, Gürsu, Kestel ilçeleri ile Mudanya’nın bir kısmına su sağlayan Nilüfer (60 milyon m³) ve Doğancı (125 milyon m³) barajlarındaki doluluk oranı Kasım prestijiyle ortalama yüzde 0,33’e geriledi.

Geçen ay 12’şer saatlik planlı su kesintilerinin uygulandığı kentte, kelam konusu ilçelerin günlük 400-500 bin m³ civarındaki su muhtaçlığı, Çınarcık Barajı’ndan sağlanan 100 bin m³ suyun yanı sıra yer altı suları ve pınarlardan karşılanmaya çalışılıyor. Uzmanlar, kuyulardan ağır su kullanımının yer altı su düzeylerini düşürerek ovada kısmi çökme riskini artırdığı ihtarında bulunuyor.

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Mehmet Yıldız, Bursa’da tarım, sanayi ve içme suyu gereksinimleri için yer altı sularının ağır biçimde kullanıldığını belirtti. Yıldız, barajlar ve yağışlarla sağlanan yüzeysel suların yetersiz olması nedeniyle yer altı sularının stratejik değer taşıdığını, bu kaynakların sadece acil durumlarda ve şuurlu biçimde kullanılması gerektiğini vurguladı.

Yıldız, dünya genelinde yapılan bilimsel çalışmaların, süratli ve yabanî yer altı suyu kullanımının çökme riskini artırdığını gösterdiğini tabir etti. ABD’de 13 bin 500 kilometrekarelik alanda metreler düzeyinde çökmeler görüldüğünü, Çin’de ise yaklaşık 36 bin kilometrekarelik alanda benzeri deformasyonların meydana geldiğini, Bursa’da da benzeri risklerin bulunduğunu aktardı.

Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Mehmet Yıldız, Bursa’nın büyük kısmında yer altı suyunun çok kullanımı nedeniyle yüzeysel deformasyon ve kısmi çökme risklerinin bulunduğunu belirtti. Yıldız, dağ ilçeleri dışında bütün yerleşim alanlarında havza yapısı ve jeolojik özellikler sebebiyle bu cins olayların gözlenebileceğini söz ederek, çalışmaların acilen başlatılması gerektiğini vurguladı.

Yıldız, mümkün deformasyonların tarım toprakları, ulaşım çizgileri ve altyapı üzerinde olumsuz tesirler yaratabileceğini söyledi. Kentteki yapıların ve yerleşim alanlarının da risk altında olabileceğini belirten Yıldız, bilimsel araştırmaların yapılması ve senaryoların hazırlanmasının değerine dikkat çekti.

Bursa Uludağ Üniversitesi Etraf Mühendisliği Bölümü’nden Doç. Dr. Efsun Dindar ise yer altı suyu kullanımındaki artışın rezervlerin tükenmesine yol açtığını belirtti. Sanayi ve tarımda ağır kuyu suyu kullanımının sürdüğünü söyleyen Dindar, kurak mevsimler ve çok kullanımın karstik ve alüvyon katmanlarda mahallî çökmelere neden olabileceğini tabir etti.