22 Kasım Cumartesi Bursa hava durumu, günün birinci saatlerinden itibaren kesimli bulutlu bir gökyüzü ile...
Bilim Dünyasında Ezber Bozan Araştırma: Yeni Nefes Alma Tekniği Olarak ‘Popodan Nefes Almak’ Test Ediliyor
Solunum yetmezliği çeken hastalara ek takviye sağlamak maksadıyla bilim insanları, alışılmışın dışındaki bir metodu, ‘enteral ventilasyonu’nu araştırıyor. Hayvan deneylerinde olumlu sonuç veren ve kamuoyunda ‘popodan nefes alma’ olarak isimlendirilen bu sistem, Japonya’daki birinci insan denemelerinde güvenlik açısından bir mahzur teşkil etmedi.
Solunum kahrı çeken ve akciğerleri kâfi seviyede çalışmayan hastalar için ek oksijen kaynağı sağlamak gayesiyle bilim dünyası, alışılmışın dışındaki bir prosedürü masaya yatırdı: Bağırsaklar yoluyla oksijen desteği.

Uzmanlarca “enteral ventilasyon” olarak isimlendirilen bu araştırma, kamuoyunda ise halk lisanına ‘popodan nefes alma’ olarak çevrilen tabirle dikkat çekiyor. Sistem, kritik durumlardaki hastalara kısa müddetli yahut ek bir teneffüs dayanağı sunma potansiyeli taşıyor.
Araştırmanın çıkış noktası, kimi hayvan tiplerinin bağırsak duvarı üzerinden oksijeni emebildiği müşahedesi oldu. Bu doğal düzenekten ilham alan bilim insanları, tıpkı fonksiyonun memelilerde de kullanılıp kullanılamayacağını test etmeye karar verdi. Yapılan birinci etap deneylerde fare ve domuzlar kullanıldı. Hayvanlara, oksijeni yüksek randımanla taşıyabilen özel bir sıvı rektal yoldan uygulandı. Sonuçlar şaşırtıcıydı; uygulanan bu sıvının bağırsak duvarını geçerek kana oksijen aktardığı ve hayvanların oksijen düzeylerinde süreksiz bir yükselme sağladığı tespit edildi. Bu bulgular, sistemin geliştirilebileceği konusunda bilim beşerlerine kıymetli bir yol haritası sundu.
Hayvan deneylerindeki olumlu sinyallerin akabinde, 2025 yılında Japonya’da bu tekniğin insan denemelerine başlandı.

İlk etapta, tedavinin aktifliği yerine yalnızca güvenliği test edildi. 27 sağlıklı gönüllüye, farklı ölçülerde özel bir sıvı verildi. İştirakçiler, rastgele bir önemli yan tesir göstermeden bu uygulamayı genel olarak meselesiz halde tolere etti. Araştırmacılar, bu birinci denemenin sonucunu, metodun insan bedeni için potansiyel olarak inançlı olduğuna dair birinci güçlü ve yürek verici işaret olarak kıymetlendiriyor.
Ancak uzmanlar, tekniğin tıbbi bir tedaviye dönüşmesi için atılması gereken adımların şimdi çok erken bir safhada olduğunu belirtiyor. Sistemin insanlarda sahiden oksijen dayanağı sağlayıp sağlayamayacağını anlamak için, oksijenle zenginleştirilmiş sıvının kullanıldığı daha kapsamlı yeni deneylere muhtaçlık olduğu vurgulanıyor. Halihazırda yürütülen araştırmalar, bu metodun akciğerlerin yerini alacak bir teknoloji değil; en güzel ihtimalle teneffüs yetmezliği çeken hastalara hayat kurtarıcı bir ek yahut süreksiz dayanak aracı olarak hizmet edebileceğini gösteriyor. ‘Enteral ventilasyon’ ismiyle bilim gündeminde yer edinen bu yaklaşım, her ne kadar ilgi alımlı ve umut vadeden bir gelişme olsa da, gerçek manada bir tıbbi tahlil haline gelmesi için kritik çalışmaların tamamlanması bekleniyor.