Bilim dünyasında dikkat çeken yeni bir araştırma, insan beyninin ömür boyunca sabit bir süratte değil,...
Bilim insanları, Samanyolu’nun yapısını bugüne kadar görülmemiş bir detayla ortaya koyan çarpıcı bir simülasyona imza attı. 100 milyardan fazla yıldızın tek tek modellendiği çalışma, galaksinin binlerce yıllık evrimini yüksek doğrulukla takip edebilen yeni bir hesaplama tekniği sayesinde mümkün oldu.
Kaynak: https://www.donanimhaber.com/samanyol…
Bilim insanları, Samanyolu Galaksisi’ni oluşturan 100 milyardan fazla yıldızı tek tek ele alarak, galaksinin yaklaşık 10 bin yıllık evrimini ayrıntılı biçimde modellemeyi başardı.
Uluslararası araştırma grubu, bu devasa çalışmayı mümkün kılmak için yapay zekâ dayanaklı yeni bir hesaplama metodu geliştirdi. Bu metot, evvelki modellerin hem kapsam hem de sürat bakımından çok ötesine geçerek galaksiyi neredeyse yıldız ölçeğine kadar çözebilmelerine imkân tanıdı.
Galaksiyi Yıldız Yıldız Modellediler!
Bugüne kadar yapılan galaksi simülasyonlarında, tek tek yıldızların davranışlarını gerçekçi biçimde hesaba katmak mümkün olmuyordu. Zira element oluşumu, süpernovalar, gaz hareketleri ve yerçekimi üzere birbirinden çok farklı vakit ölçeklerinde işleyen süreçler tıpkı anda modellenmek zorunda. Yeni çalışmada ise bu mani, fizikî simülasyonlarla derin öğrenme modelinin bir ortaya getirilmesiyle aşıldı.
Bu yapay zekâ modeli, süpernova sonrası gazın yüz bin yıllık genişleme davranışını anlaması için yüksek çözünürlüklü bilgiyle eğitildi. Böylelikle sistem, galaksideki dev ölçekli değişimleri çok daha süratli ve gerçek formda taklit edebilir hâle geldi.
Öncekilere Nazaran 100 Kat Daha Ayrıntılı ve 100 Kat Daha Hızlı
Önceki en âlâ modeller en fazla bir milyar Güneş kütlesine kadar çözünürlük sunabiliyordu. Bu nedenle Samanyolu üzere dev galaksilerde yıldız ölçeğine inmek mümkün değildi. Yeni teknik sayesinde araştırmacılar, galaksideki tüm yıldızları temsil eden bir simülasyonu çalıştırabilerek astrofizik modellerini sınama talihi yakaladı.
115 Günde 1 Milyar Yıl
Klasik formüllerle bu türlü bir simülasyonun tamamlanması onlarca yıl sürecekti. Yeni sistemde ise 1 milyon yıllık süreç sadece 2,78 saat hesaplama gerektiriyor. Bu da 1 milyar yıllık galaktik evrimin yaklaşık 115 günde modellenebildiği manasına geliyor.
Araştırmacılar, bu yaklaşımın sırf kozmoloji için değil, çok ölçekli hesaplamaya muhtaçlık duyulan iklim araştırmaları üzere alanlarda da ihtilal yaratabileceğini belirtiyor. Samanyolu’nun bu kadar detaylı biçimde simüle edilmesi, kozmosun nasıl şekillendiğini anlamada yeni bir periyodun kapısını aralıyor.
Benzer Yazılar
Sibirya’nın donmuş topraklarında genç bir mamutun binlerce yıl boyunca sakladığı sır, sonunda gün yüzüne çıktı....
Kimi insanlar uzun mesafe koşularında doğuştan iyidir, kimileri ise daha ilk kilometrede pes eder. Bilim...
