Bilim insanları, 'şehir katili' olarak bilinen ve çapı 67 metre olan 2024 YR4 adlı asteroide...
İnsan Beyninin 5 Evresi: Ergenlik Periyodu 32 Yaşına Kadar Uzuyor!
Bilim dünyasında dikkat çeken yeni bir araştırma, insan beyninin ömür boyunca sabit bir süratte değil, makul kırılma noktalarıyla geliştiğini ortaya koydu. Yaklaşık 4 bin kişinin beyin taramasının incelendiği çalışmada, doğumdan 90 yaşına kadar uzanan süreçte beş ana evre tespit edildi.
Beyin gelişimi beş ana periyoda ayrılıyor ve dört kritik yaşta taraf değiştiriyor.

Araştırmaya nazaran insan beyni, çocukluktan ileri yaşlara kadar muhakkak evrelerden geçiyor. Evreler ve yaş aralıkları net bir formda tanımlandı. İncelenen beyin taramaları, gelişimin daima ve doğrusal bir çizgide ilerlemediğini, tersine makul dönüm noktalarında büyük değişimler yaşandığını ortaya koydu.
Beynin geçirdiği beş ana devir şu formda sıralandı:
-
Çocukluk: Doğumdan 9 yaşına kadar
-
Ergenlik: 9 yaşından 32 yaşına kadar
-
Yetişkinlik: 32 yaşından 66 yaşına kadar
-
Erken yaşlanma: 66 yaşından 83 yaşına kadar
-
Geç yaşlanma: 83 yaş ve sonrası
Çocukluk ve ergenlik periyodu beynin en ağır değişim yaşadığı vakit aralığı.

Çocukluk devrinde beyin, süratle büyürken tıpkı vakitte fazla temaslardan arınmaya başlıyor. Süreçte, kullanılmayan sinapslar temizleniyor ve etkin ilişkiler güçleniyor. Gri ve beyaz unsur ölçüsünde artış görülürken, kortikal kalınlık en yüksek düzeyine ulaşıyo, beyin kıvrımları dengeleniyor ve beynin temas yapısı bir manada tekrar organize ediliyor.
Ergenlik devrine girildiğinde ise beyindeki bağlantı ağları daha verimli ve sofistike bir hale geliyor. Temaslar ortasındaki uyum artıyor ve bilişsel hünerler güçleniyor. Araştırmacılara nazaran, zihinsel marifetlerin tepeye ulaşmasını sağlayan altyapı, bu devirde oluşuyor.
32 yaş sonrası beyin stabil hale geliyor, 66’dan itibaren ise gerileme başlıyor.

Araştırmanın dikkat çeken bir öbür bulgusu ise beynin en büyük yapısal değişimini 32 yaş civarında tamamlaması. Bu periyotta beyin yapısı daha stabil hale geliyor ve kişilik ile zeka özellikleri büyük ölçüde sabitleniyor. İrtibatlar daha bölmeli tertip kazanıyor ve beyin bölgeleri daha özelleşmiş biçimde çalışmaya başlıyor.
66 yaşından sonra ise beyin temaslarında azalma görülüyor. Azalma, yaşlanmayla birlikte beyaz hususun bozulmasıyla ilişkilendiriliyor. 83 yaş sonrası periyotta ise bu değişimler daha net ve besbelli hale geliyor. Araştırmacılar, evrelerin demans ve gibisi nörolojik hastalık risklerinin artışıyla da örtüştüğünü belirtiyor.