Ulu Başkanımız Mustafa Kemal Atatürk’ün Hayatını Anlatan Birbirinden Etkileyici Sinemalar

Bu belgesel-drama, Atatürk’ü sadece bir kahraman olarak değil; hisleri, zaafları, yalnızlıklarıyla da bir ‘insan’ olarak anlatıyor. Selânik’ten Dolmabahçe’ye uzanan seyahatte hem askerin hem düşünürün hem de sıradan bir insanın izleri beyazperde aracılığıyla izleyiciye aktarılıyor. Direktör Can Dündar, sinemada resmi anlatının dışına çıkıyor; arşiv imgelerini, dramatize edilmiş sahnelerle harmanlayarak “insan Mustafa Kemal”e yaklaşmaya çalışıyor. Sonuç oalrak ortaya, Türk sinemasında Atatürk portresine değişik bir pencere açan bir çalışma çıkıyor.

Film, Atatürk’ün en yakın silah arkadaşlarından ve yaveri Salih Bozok’un gözünden izleyiciye aktarılıyor. Selânik’te başlayan çocukluk dostluğu, Kurtuluş Savaşı’nın kuvvetli yıllarından Cumhuriyet’in kuruluşuna kadar uzanan bir seyahate dönüşüyor. Sinemada Atatürk’ün sadece askeri ya da siyasi tarafı değil; dostlukları, iç dünyası ve insani tarafı da yer buluyor. Direktör Zülfü Livaneli, periyodun atmosferini ve görkemini etkileyici sahnelerle beyazperdeye taşıyor. İzleyiciye yalnızca bir tarih anlatısı değil, tıpkı vakitte duygusal bir yüzleşme sunuluyor.

Film, ilkokul 5. sınıf öğrencilerinin aldığı bir ödevle başlıyor: “Atatürk’ü daha âlâ tanımak.” Bu ödev, onları yaşlı bir tarihçinin rehberliğinde vakitte bir seyahate çıkarmayı sağlıyor: Selânik’teki çocukluk günlerinden Harp Okulu’na, oradan da Kurtuluş Savaşı cephelerine kadar.

Tarih bu defa bir ders üzere değil; sinema lisanıyla anlatılmış bir keşif seyahati olarak karşımıza çıkıyor. Öğrencilerin gözünden bakıldığında Atatürk artık yalnızca bir kahraman değil, hisleri ve hayalleri olan bir insan. Eğitici olduğu kadar duygusal da olan sinema, bilhassa genç izleyicilere Atatürk’ü daha yakın, daha “bizden biri” olarak tanıtmayı başarıyor.

Bu yeni devir imali, Atatürk’ün çocukluğundan başlayıp Osmanlı subayı olarak yükseldiği yıllara kadar uzanıyor. Direktör koltuğunda Mehmet Ada Öztekin bulunuyor; yüksek yapım kıymeti, kalabalık oyuncu takımı ve ihtimamlı atmosferiyle sinema dikkat çekiyor. Aras Bulut İynemli’nin performansı, izleyiciye hem kararlı hem kırılgan bir “genç Atatürk” portresi sunuyor. Yalnızca zaferlere değil, o zaferlere giden yolda yaşanan içsel çatışmalara da sinemada ışık tutuluyor.

Önceki sinemada kurulan tabanın üzerine inşa edilen bu üretim, Atatürk’ün genç subaylık periyodundan başlayarak I. Dünya Savaşı cephelerine uzanıyor; elbette Çanakkale de bu seyahatin kıymetli duraklarından biri olarak karşımıza çıkıyor. Savaş, liderlik ve ulusal şuur sinemanın merkezinde yer alıyor. Atatürk bu sefer sırf bir kahraman olarak değil, birebir vakitte keskin bir stratejist ve vizyoner bir önder olarak anlatılıyor. Sinema, “Atatürk filmleri” içinde son yılların en büyük yapımlarından biri olarak isminden kelam ettirmeyi başardı.

Bu sinema, Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım’ı merkeze alıyor. Zübeyde Hanım’ın  fedakârlıkları, inancı ve bir evlat yetiştiricisi olarak direnci; dramatik ancak ölçülü bir hisle izleyiciye anlatılıyor. Küçük mesken içi sahneler, Mustafa’nın çocukluğuna ve aile bağlarına dokunarak izleyiciyle yakınlık kuruyor.

Birinci Dünya Savaşı’nın en kritik noktası olan Çanakkale cephesini anlatan bu sinemada, Mustafa Kemal hem bir kumandan hem de bir kahraman olarak öne çıkıyor. Fakat kıssa yalnızca onun üzerinden ilerlemiyor; cephedeki askerlerin, köylülerin, genç subayların küçük lakin yürek burkan öyküleri de sahnede yer buluyor. Sinema, savaşın taktik ataklarını ve insan yüzünü tıpkı anda anlatıyor.

Yabancı bir takımın imzasını taşıyan bu belgesel, Mustafa Kemal Atatürk’e bu sefer dışarıdan bakıyor. Osmanlı’nın son periyotlarından Cumhuriyet’in ilanına kadar uzanan süreç, hem tarihi dokümanlar hem de uzman röportajlarıyla anlatılıyor. Batı perspektifinden çizilen portre, “modern Türkiye’nin kurucusu” olarak Atatürk’ün dünya tarihindeki yerini objektif bir lisanla ele alıyor. Belgesel, sadece Türk izleyicisine değil, dünya kamuoyuna da şu soruyu hatırlatıyor: Bir başkan nasıl efsaneye dönüşür?

Atatürk’ün genç bir subay olarak parladığı Çanakkale cephesi, bu sinemada yine canlanıyor. Savaşın yalnızca kahramanlık değil, tıpkı vakitte kaygı, umut, kayıp ve direnişle örülü insani tarafı öne çıkarılıyor. Mustafa Kemal karakteri sinemada abartıya kaçmadan, sade lakin etkileyici bir lisanla anlatılmış. Görsel açıdan güçlü; savaş sahneleri hem gerçekçi hem de duygusal tonda.

Bu üretim, savaşın çabucak akabinde gelen yıllara odaklanıyor. Cumhuriyet’in ilanı, devletin tekrar inşası ve Mustafa Kemal’in reformcu liderliği sinemada ele alınıyor. Sinema, yalnızca askeri muvaffakiyetleri değil; siyasal vizyonu, toplumsal değişimi ve laiklik temelli yeni devlet anlayışını da perdeye taşıyor.